Trong tác phẩm “Chữ người tử tù Nguyễn Tuân đã gọi cảnh

Lời giải của Luyện Tập 247

Phương pháp giải:

1. Nêu vấn đề:

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Tuân tác phẩm Chữ người tử tù.

- Cảnh cho chữ - Cảnh tượng xưa nay chưa từng có.

2. Phân tích:

a. Tình huống cho chữ “chưa từng có”:

* Địa điểm cho chữ đặc biệt:

- Thông thường người ta cho chữ và xin chữ ở những nơi sạch sẽ, yên tĩnh, tôn nghiêm, trang trọng.

- Cảnh cho chữ và xin chữ trong tác phẩm diễn ra ở nhà tù tối tăm, bẩn thỉu, xưa nay chỉ tồn tại cái xấu và cái ác.

* Thời điểm cho chữ đặc biệt:

- Thông thường người ta cho chữ khi tâm trạng thoải mái, thư thái, thanh thản, tâm tĩnh.

- Thời điểm cho chữ ở tác phẩm là đêm trước khi Huấn Cao đi chịu án tử hình, dành trọn những phút cuối đời để tặng lại cái đẹp cho đời, cho tấm lòng ở đời -> đặc biệt.

* Vị thế của người cho chữ và xin chữ đặc biệt:

- Người cho chữ là người nghệ sĩ sáng tạo ra cái đẹp lại ở vị thế của tử tù; vốn là đối tượng cần được giáo dục, cảm hóa lại ban phát những lời khuyên chí tình cho quản ngục.

- Người xin chữ ở vị thế quản ngục, cai quản tử tù, tiếp nhận, bái lĩnh những lời khuyên của tử tù.

-> Vị thế trên bình diện xã hội khác, trên bình diện nghệ thuật lại khác.

b. Cảnh tượng “chưa từng có”:

* Thủ pháp đối lập tương phản để dựng lên song hành:

- Cảnh nhà giam:

+ Cảnh tượng: tối tăm, bẩn thỉu, hôi hám.

+ Con người: quản ngục, thơ lại; tử tù.

- Cảnh cho chữ:

+ Cảnh tượng: đuốc sáng rực, vuông lụa tắng tinh còn nguyên vẹn lần hồ, mùi mực thơm.

+ Con người: liên tài, nghệ sĩ.

-> Miêu tả rõ hơn sự sinh thành của cái đẹp.

=> Truyền tải thông điệp: niềm tin vào sự chiến thắng tất yếu của cái đẹp, của cái thiện.

c. Sự cảm hóa chưa từng có:

- Bắt đầu từ lời khuyên của Huấn Cao: thiên lương

- Viên quản ngục đáp trả bằng những hành động, cử chỉ khiến ta cảm động: bái lĩnh đón nhận, vái người tử tù một cái…

d. Ý nghĩa:

- Tỏa sáng vẻ đẹp của các nhân vật.

- Làm nổi bật giá trị tư tưởng của tác phẩm.

- Thể hiện tài năng nghệ thuật của nhà văn.

c. Kết thúc vấn đề: Khái quát lại nội dung, nghệ thuật.

Giải chi tiết: