Bài 4: Nguồn gốc vận động & phát triển của sự vật và hiện tượng

Theo triết học Mac – Lê nin: Mâu thuẫn là một chỉnh thể, trong đó hai mặt đối lập vừa thống nhất với nhau, vừa đấu tranh với nhau.

- Mặt đối lập của mâu thuẫn là những khuynh hướng, tính chất, đặc điểm….mà trong quá trình vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng chúng phát triển theo những chiều hướng trái ngược nhau.

- Mặt đối lập của mâu thuẫn không đơn thuần là mặt đối lập bất kì mà là những mặt đối lập ràng buộc nhau bên trong mỗi sự vật, hiện tượng cụ thể.

- Trong mỗi mâu thuẫn, hai mặt đối lập liên hệ gắn bó với nhau, làm tiền đề  tồn tại cho nhau tạo thành sự thống nhất giữa các mặt đối lập.

- Sự thống nhất của các mặt đối lập không tác rời sự đấu tranh giữa chúng.

- Các mặt đối lập cùng tồn tại bên nhau, vận động và phát triển theo những chiều hướng trái ngược nhau, nên chúng luôn luôn tác động, bài trừ, gạt bỏ nhau tạo thành sự đấu tranh giữa các mặt đối lập.

2. Mâu thuẫn là nguồn gốc vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng

- Mỗi mâu thuần đều bao hàm sự thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập.

- Kết quả của sự đấu tranh giữa các mặt đối lập là mâu thuẫn cũ mất đi, mâu thuẫn mới hình thành, sự vật và hiện tượng cũ được thay thế bằng sự vật, hiện tượng mới.

- Quá trình này tạo nên sự vận động, phát triển vô tận của thế giới khách quan.

à Sự đấu tranh giữa các mặt đối lập là nguồn gốc vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng.

Mâu thuẫn chỉ được giải quyết bằng sự đấu tranh giữa các mặt đối lập, không phải bằng còn đường điều hòa mâu thuẫn.

=> Bài học:

+ Phải biết phân tích những mâu thuẫn trong nhận thức, trong rèn luyện phẩm chất đạo đức. Phải phân biệt đâu là đúng, đâu là sai, cái gì là tiến bộ, cái gì là lạc hậu để nhân cao nhận thức khoa học, phát triển nhân cách.

+ Thường xuyên tiến hành phê bình và tự phê bình, tránh thái độ dĩ hòa vi quý, không dám đấu tranh chống lại những cái lạc hậu, tiêu cực.