Lý thuyết về Nghĩa tường minh và hàm ý (tiếp theo)

1. Lý thuyết

- Để sử dụng hàm ý, cần có hai điều kiện sau đây:

+ Người nói (người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói.

+ Người nghe (người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý.

2. Ví dụ

Tí đi chơi về muộn, mẹ ngồi ở nhà đã thủ sẵn cây roi:

- Con có biết bây giờ mấy giờ rồi không?

Tí mếu máo:

- Con xin lỗi mẹ! Lần sua con sẽ về sớm hơn!

=> Câu chứa hàm ý: Con có biết bây giờ mấy giờ rồi không?

- Câu trên có hàm ý: “Sao con về muộn thế”.

- Bạn Tí vừa nghe đã hiểu ngay vì bạn là người trong hoàn cảnh nên có năng lực giải đóan được hàm ý ấy. Nếu bạn Tí không có trong ngữ cảnh này thì bạn sẽ không giải được hàm ý trên.